Onze-Lieve-Vrouwekerk

Koordoksaal

KIK-IRPA

Jan Van Ophemstraat, Aarschot

Een betoverende reis wacht op allen die de Onze-Lieve-Vrouwekerk betreden, waar elke steen fluistert over een roemrijk verleden. Een blikvanger is het gotische koordoksaal met vele verhalen in levendige reliëfbeelden.

Onze-Lieve-Vrouwekerk

De Onze-Lieve-Vrouwekerk in Aarschot, een voorbeeld van Demergotiek uit de late vijftiende eeuw, heeft kenmerkende speklagen van witte kalksteen en bruine ijzerzandsteen. De kerk is een symbool voor de welvaart van Aarschot toen lakenhandel, linnenproductie en wijnbouw hoogtij vierden. De kerk groeide al snel uit tot een druk bedevaartsoord voor Maria, de patroonheilige van de stad. Onder leiding van Antoon de Croÿ werd de kerk verheven tot kapittelkerk, bediend door dertien kanunniken. Dit bestuur bleef bestaan tot 1797, waarna tijdens de Franse overheersing de kerk gesloten werd. Na de heropening als parochiekerk in 1803 keerden de kanunniken nooit meer terug. Het rijke interieur, met onder andere koorbanken van Jan Borchman, de smeedijzeren kroonluchter toegeschreven aan Quinten Massijs, en een monumentaal koordoksaal, getuigt van een artistieke en religieuze symbiose.

Koordoksaal

Een koordoksaal is een stenen wand met tribune die het koor van het schip scheidt en daarmee het sacrale van het publieke deel afschermt. Een doksaal vervulde verschillende functies, waaronder het behouden van de rust tijdens het getijdengebed en als liturgische ruimte voor mislezingen en preken. Hoewel de meeste koordoksalen tijdens de godsdienstoorlogen verdwenen, bleef het doksaal van de Onze-Lieve-Vrouwekerk bewaard als een zeldzaam voorbeeld van gotische koordoksalen in België. Het is vervaardigd door een onbekende meester in het begin van de zestiende eeuw en bestaat uit een tribune van witte natuursteen rustend op acht zuilen van blauwe arduin. De tribune bevat een reeks van eenentwintig nissen met reliëfbeelden. Ook zijn er acht lege nissen, waarschijnlijk bedoeld voor beelden van evangelisten en kerkvaders. Verder is het rijkelijk versierd met loofwerk en sierlijsten. De centrale voorstellingen op het koordoksaal tonen het lijdensverhaal en de verrijzenis van Christus. Deze reeks van zeventien taferelen omvat onder andere Jezus’ intocht in Jeruzalem, zijn kruisiging en zijn verrijzenis. Het koordoksaal was niet enkel decoratief, maar ook instructief voor de ongeletterde bevolking die de Bijbel niet kon lezen.